Η μετάνοια του βασιλιά της Νινευή κερδίζει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά Θεού

Ακούγοντας τα νέα αυτά ο βασιλιάς της Νινευή, σηκώθηκε από τον θρόνο του, έβγαλε τον χιτώνα του, φόρεσε ένα σακί και κάθισε πάνω σε στάχτες. Στη συνέχεια, διακήρυξε ότι κανείς στην πόλη δεν επιτρεπόταν να φάει οτιδήποτε, και ότι κανένα πρόβατο, βόδι ή οποιοδήποτε άλλο ζωντανό δεν θα επιτρεπόταν να βοσκήσει ή να πιει νερό. Άνθρωποι και ζωντανά έπρεπε να φορέσουν σακιά, οι δε άνθρωποι έπρεπε να ικετεύσουν θερμά τον Θεό. Ο βασιλιάς επίσης διακήρυξε ότι κάθε ένας από αυτούς έπρεπε να απομακρυνθεί από τους κακούς τρόπους του και να απαρνηθεί τη βία των χεριών του. Κρίνοντας από αυτήν τη σειρά πράξεων, ο βασιλιάς της Νινευή είχε αληθινή μετάνοια στα βάθη της καρδιάς του. Αυτή η σειρά ενεργειών που πραγματοποίησε —όταν σηκώθηκε από τον θρόνο του, πέταξε μακριά τον βασιλικό του χιτώνα, φόρεσε το σακί και κάθισε στις στάχτες— διδάσκει στους ανθρώπους ότι ο βασιλιάς της Νινευή έβαζε κατά μέρος τη βασιλική θέση του και φορούσε σακί μαζί με τους κοινούς θνητούς. Τούτο σημαίνει ότι ο βασιλιάς της Νινευή, αφότου άκουσε το άγγελμα του Ιεχωβά Θεού, δεν κράτησε τη βασιλική του θέση για να συνεχίσει τον κακό δρόμο του ή τη βία των χεριών του· αντίθετα, έβαλε κατά μέρος την εξουσία που είχε στα χέρια του και μετανόησε ενώπιον του Ιεχωβά Θεού. Τη δεδομένη στιγμή, ο βασιλιάς της Νινευή δεν μετανοούσε ως βασιλιάς· είχε έρθει ενώπιον του Θεού, προκειμένου να μετανοήσει και να ομολογήσει τις αμαρτίες του ως κοινός υποτελής Του. Επιπλέον, είπε και σε ολόκληρη την πόλη να μετανοήσει και να ομολογήσει τις αμαρτίες της ενώπιον του Ιεχωβά Θεού, όπως και ο ίδιος· επιπροσθέτως, είχε και ένα συγκεκριμένο σχέδιο για το πώς να το πράξει, όπως φαίνεται και στις Γραφές: «Οι άνθρωποι και τα κτήνη, οι βόες και τα πρόβατα, να μη γευθώσι μηδέν, μηδέ να βοσκήσωσι, μηδέ ύδωρ να πίωσιν […] και να φωνάξωσιν ισχυρώς προς τον Θεόν· και ας επιστρέψωσιν έκαστος από της οδού αυτού της πονηράς και από της αδικίας, ήτις είναι εν ταις χερσίν αυτών». Ως κυβερνήτης της πόλης, ο βασιλιάς της Νινευή κατείχε ύπατη θέση και δύναμη, και μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε. Ερχόμενος αντιμέτωπος με το άγγελμα του Ιεχωβά Θεού, θα μπορούσε να αγνοήσει το θέμα ή απλώς να μετανοήσει και να ομολογήσει τις αμαρτίες του μόνο αυτός· όσο για το αν οι άνθρωποι στην πόλη επέλεγαν ή όχι να μετανοήσουν, θα μπορούσε να έχει αγνοήσει εντελώς το θέμα. Ωστόσο, ο βασιλιάς της Νινευή δεν έπραξε καθόλου αυτό. Όχι μόνο σηκώθηκε από τον θρόνο του, φόρεσε σακί, πασπάλισε εαυτόν με στάχτες, μετανοώντας για τις αμαρτίες του και ομολογώντας τις ενώπιον του Ιεχωβά Θεού, αλλά διέταξε και όλους τους ανθρώπους και τα ζωντανά της πόλης να πράξουν το ίδιο. Πρόσταξε, μάλιστα, τους ανθρώπους να «φωνάξωσιν ισχυρώς προς τον Θεόν». Μέσα από αυτή τη σειρά ενεργειών, ο βασιλιάς της Νινευή εκπλήρωσε πραγματικά αυτό που πρέπει να εκπληρώνει ένας κυβερνήτης. Η σειρά των ενεργειών του είναι τέτοια, που οποιοσδήποτε βασιλιάς της ιστορίας των ανθρώπων θα δυσκολευόταν να την επιτύχει, και, πράγματι, κανένας άλλος βασιλιάς δεν πέτυχε αυτά τα πράγματα. Οι ενέργειες αυτές μπορούν να αποκληθούν πρωτοφανείς στην ανθρώπινη ιστορία και αξίζει τόσο να τις θυμάται η ανθρωπότητα όσο και να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για αυτήν. Από τις απαρχές του ανθρώπινου γένους, κάθε βασιλιάς είχε οδηγήσει τους υπηκόους του στην αντίσταση και την εναντίωση προς τον Θεό. Κανείς ποτέ δεν είχε καθοδηγήσει τους υπηκόους του στο να ικετεύσουν τον Θεό για να ζητήσουν εξιλέωση για τη μοχθηρία τους, να λάβουν τη συγχώρηση του Ιεχωβά Θεού και να αποφύγουν την επικείμενη τιμωρία. Ο βασιλιάς της Νινευή, ωστόσο, κατάφερε να καθοδηγήσει τους υπηκόους του να στραφούν προς τον Θεό, να αφήσουν πίσω αμφότεροι τους κακούς τρόπους τους και να εγκαταλείψουν τη βία των χεριών τους. Επιπλέον, στάθηκε επίσης ικανός να βάλει κατά μέρος τον θρόνο του και, σε αντάλλαγμα, ο Ιεχωβά Θεός άλλαξε γνώμη και ένιωσε τύψεις, ανακαλώντας την οργή Του και επιτρέποντας στους ανθρώπους της πόλης να επιζήσουν, προφυλάσσοντάς τους από την καταστροφή. Μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι οι ενέργειες του βασιλιά ήταν ένα σπάνιο θαύμα στην ιστορία του ανθρώπου, και μπορούν πραγματικά να θεωρηθούν πρότυπο παράδειγμα μιας διεφθαρμένης ανθρωπότητας που μετανοεί για τις αμαρτίες της και τις εξομολογείται στον Θεό.

Ο Θεός βλέπει την ειλικρινή μετάνοια βαθιά στην καρδιά των κατοίκων της Νινευή

Αφού άκουσαν τη διακήρυξη του Θεού, ο βασιλιάς της Νινευή και οι υπήκοοί του εκπλήρωσαν μια σειρά ενεργειών. Ποια ήταν η φύση αυτών των ενεργειών και της συμπεριφοράς τους; Με άλλα λόγια, ποια ήταν η ουσία της διαγωγής τους στο σύνολό της; Για ποιον λόγο έπραξαν όσα έπραξαν; Στα μάτια του Θεού, είχαν μετανοήσει ειλικρινά —όχι μονάχα επειδή Τον ικέτευσαν με θέρμη και ομολόγησαν τις αμαρτίες τους ενώπιόν Του, αλλά και επειδή εγκατέλειψαν την κακή διαγωγή τους. Ενήργησαν κατ’ αυτόν τον τρόπο, διότι, ακούγοντας τα λόγια του Θεού, αισθάνθηκαν απίστευτο τρόμο και πίστεψαν ότι Εκείνος επρόκειτο να πράξει στ’ αλήθεια όσα είπε. Νηστεύοντας, φορώντας σακιά και καθήμενοι στις στάχτες, θέλησαν να δηλώσουν την προθυμία τους να αναμορφώσουν τους τρόπους τους και να απέχουν από την κακία και προσευχήθηκαν στον Ιεχωβά Θεό ώστε να συγκρατήσει τον θυμό Του, ικετεύοντάς Τον να ανακαλέσει την απόφασή Του και την καταστροφή που ετοιμαζόταν να πέσει πάνω τους. Εάν εξετάσουμε το σύνολο της συμπεριφοράς τους, μπορούμε να δούμε ότι είχαν ήδη κατανοήσει πως οι προηγούμενες κακές πράξεις τους ήταν απεχθείς στον Ιεχωβά Θεό, καθώς και ότι είχαν κατανοήσει τον λόγο, για τον οποίο Εκείνος επρόκειτο να τους καταστρέψει σύντομα. Γι’ αυτό όλοι ήθελαν να μετανοήσουν πλήρως, να απομακρυνθούν από τους κακούς τους τρόπους και να εγκαταλείψουν τη βία των χεριών τους. Με άλλα λόγια, μόλις έμαθαν τη διακήρυξη του Ιεχωβά Θεού, ο κάθε ένας τους ένιωσε φόβο στην καρδιά του· δεν συνέχισαν την κακή διαγωγή τους, ούτε διέπρατταν πλέον τις πράξεις που απεχθανόταν τόσο ο Ιεχωβά Θεός. Επιπροσθέτως, ικέτευσαν τον Ιεχωβά Θεό να συγχωρήσει τις προηγούμενες αμαρτίες τους και να μην τους μεταχειριστεί σύμφωνα με τις προηγούμενες ενέργειές τους. Ήταν πρόθυμοι να μην εμπλακούν ποτέ ξανά σε κακές πράξεις, και να ενεργούν σύμφωνα με τις οδηγίες του Ιεχωβά Θεού, προκειμένου να μπορέσουν να μην Τον εξοργίσουν ποτέ ξανά. Η μετάνοιά τους ήταν ειλικρινής και βαθιά. Πήγαζε από τα βάθη της καρδιάς τους και δεν ήταν προσποιητή, ούτε προσωρινή.

Μόλις ολόκληρος ο λαός της Νινευή, από τον βασιλιά μέχρι τους κοινούς θνητούς, έμαθαν ότι ο Ιεχωβά Θεός ήταν οργισμένος μαζί τους, ο Θεός μπορούσε να δει σαφώς και ξεκάθαρα κάθε μία από τις επακόλουθες ενέργειές τους και τη συμπεριφορά τους στο σύνολό της, καθώς και όλες τις αποφάσεις και επιλογές που έκαναν. Βλέποντας τη συμπεριφορά τους, ο Θεός άλλαξε γνώμη. Τι μπορεί να σκεφτόταν ο Θεός εκείνη ακριβώς τη στιγμή; Η Βίβλος μπορεί να σου απαντήσει την ερώτηση αυτή. Τα ακόλουθα λόγια καταγράφηκαν στις Γραφές: «Και είδεν ο Θεός τα έργα αυτών, ότι επέστρεψαν από της οδού αυτών της πονηράς· και μετεμελήθη ο Θεός περί του κακού, το οποίον είπε να κάμη εις αυτούς· και δεν έκαμεν αυτό» (Ιων. 3:10). Παρόλο που ο Θεός άλλαξε γνώμη, δεν υπήρχε τίποτα περίπλοκο ως προς τη σκέψη Του. Απλώς, μετέβη από την έκφραση του θυμού Του στον κατευνασμό του, και στη συνέχεια αποφάσισε να μην φέρει την καταστροφή στην πόλη της Νινευή. Ο λόγος για τον οποίο η απόφαση του Θεού —να απαλλάξει τους κατοίκους της Νινευή από την καταστροφή— ήταν τόσο γρήγορη, είναι ότι ο Θεός παρατήρησε την καρδιά του κάθε ανθρώπου της Νινευή. Είδε αυτό που έκρυβαν βαθιά μέσα στην καρδιά τους: την ειλικρινή τους μετάνοια και ομολογία για τις αμαρτίες τους, την ειλικρινή πίστη τους σε Εκείνον, τη βαθιά συναίσθησή τους ότι οι κακές τους πράξεις είχαν εξοργίσει τη διάθεσή Του και τον απορρέοντα φόβο για την επικείμενη τιμωρία από τον Ιεχωβά Θεό. Την ίδια στιγμή, ο Ιεχωβά Θεός άκουσε και τις προσευχές τους, οι οποίες πήγαζαν από τα βάθη της καρδιάς τους, να τον ικετεύουν να μην είναι πλέον θυμωμένος εναντίον τους, ώστε να καταφέρουν να αποφύγουν την καταστροφή. Όταν ο Θεός παρατήρησε όλα αυτά τα γεγονότα, σιγά-σιγά ο θυμός Του έσβησε. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλος ήταν πριν ο θυμός Του, βλέποντας την ειλικρινή μετάνοια στα βάθη της καρδιάς των ανθρώπων αυτών, η καρδιά Του συγκινήθηκε και έτσι δεν μπορούσε να αντέξει να τους επιφέρει την καταστροφή, και έπαψε να είναι θυμωμένος μαζί τους. Αντ’ αυτού, συνέχισε να τείνει το έλεος και την ανεκτικότητά Του προς αυτούς, και εξακολούθησε να τους καθοδηγεί και να τους προσφέρει.

Εάν η πίστη σου στον Θεό είναι αληθινή, θα λαμβάνεις συχνά τη φροντίδα Του

Η αλλαγή των προθέσεων του Θεού προς τον λαό της Νινευή, δεν εμπεριείχε δισταγμούς ή οτιδήποτε αμφίσημο ή ασαφές. Μάλλον, ήταν μια μεταμόρφωση από τον καθαρό θυμό στην καθαρή ανεκτικότητα. Τούτη είναι μια πραγματική αποκάλυψη της ουσίας του Θεού. Ο Θεός δεν είναι ποτέ αμφίγνωμος ή διστακτικός στις πράξεις Του· οι αρχές και οι στόχοι πίσω από τις ενέργειές Του είναι όλα σαφή και ολοφάνερα, καθαρά και τέλεια, χωρίς την ανάμιξη κανενός απολύτως τεχνάσματος ή σκευωρίας. Με άλλα λόγια, η ουσία του Θεού δεν περιέχει σκοτάδι ή μοχθηρία. Ο Θεός θύμωσε με τους κατοίκους της Νινευή επειδή οι κακές τους πράξεις είχαν έλθει ενώπιον του βλέμματός Του· τη δεδομένη στιγμή, ο θυμός Του πήγαζε από την ουσία Του. Εντούτοις, όταν η οργή του Θεού διαλύθηκε, χαρίζοντας για άλλη μια φορά την ανεκτικότητά Του στον λαό της Νινευή, όλα όσα αποκάλυψε αποτελούσαν και πάλι τη δική Του ουσία. Το σύνολο της μεταβολής αυτής οφειλόταν σε μια αλλαγή στη στάση του ανθρώπου απέναντι στον Θεό. Κατά τη διάρκεια ολόκληρης αυτής της χρονικής περιόδου, η απρόσβλητη διάθεση του Θεού δεν άλλαξε, η ανεκτική ουσία του Θεού δεν άλλαξε, αλλά ούτε και η στοργική και ελεήμων ουσία Του. Όταν οι άνθρωποι διαπράττουν κακές πράξεις και προσβάλλουν τον Θεό, Εκείνος επιφέρει σε αυτούς τον θυμό Του. Όταν οι άνθρωποι μετανοούν πραγματικά, η γνώμη του Θεού αλλάζει, και ο θυμός Του παύει. Όταν οι άνθρωποι συνεχίζουν πεισματικά να εναντιώνονται στον Θεό, η οργή Του είναι ακατάπαυστη· λίγο-λίγο, η οργή Του θα πέσει πάνω τους ώσπου να καταστραφούν. Τούτη είναι η ουσία της διάθεσης του Θεού. Το τι εκφράζει και αποκαλύπτει ο Θεός όσον αφορά τη διάθεσή Του, είτε πρόκειται για την οργή Του είτε για το έλεος και τη στοργική Του καλοσύνη, εξαρτάται από τη διαγωγή και τη συμπεριφορά των ανθρώπων, καθώς και από τη στάση που διατηρούν βαθιά μέσα τους απέναντι τον Θεό. Εάν ο Θεός υποβάλλει συνεχώς έναν άνθρωπο στην οργή Του, η καρδιά του συγκεκριμένου ανθρώπου αναμφισβήτητα εναντιώνεται στον Θεό. Επειδή αυτό το άτομο ποτέ δεν μετανόησε αληθινά, δεν έσκυψε το κεφάλι του ενώπιον του Θεού ούτε και πίστεψε πραγματικά στον Θεό, ποτέ δεν κέρδισε το έλεος και την ανεκτικότητά Του. Εάν κάποιος λαμβάνει συχνά τη φροντίδα του Θεού, το έλεος και την ανεκτικότητά Του, τότε, αναμφίβολα, ο άνθρωπος αυτός έχει αληθινή πίστη για τον Θεό μέσα στην καρδιά του, και η καρδιά του δεν εναντιώνεται στον Θεό. Μετανοεί συχνά και ειλικρινά ενώπιον του Θεού· ως εκ τούτου, ακόμα κι αν η πειθαρχία του Θεού πέφτει συχνά πάνω σε αυτόν τον άνθρωπο, η οργή Του δεν πρόκειται.

Ο σύντομος αυτός απολογισμός επιτρέπει στους ανθρώπους να κοιτάξουν την καρδιά του Θεού, να δουν την πραγματικότητα της ουσίας Του, να κατανοήσουν ότι ο θυμός του Θεού και οι αλλαγές των προθέσεών Του δεν είναι χωρίς αιτία. Παρά την έντονη αντίφαση που επέδειξε ο Θεός όταν ήταν οργισμένος και όταν άλλαξε γνώμη, το οποίο ωθεί τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι υπάρχει μεγάλη ασυνέπεια ή αντίθεση μεταξύ των δύο αυτών πτυχών της ουσίας του Θεού —του θυμού και της ανεκτικότητας Του— η στάση του Θεού απέναντι στη μετάνοια των κατοίκων της Νινευή, για μια ακόμα φορά, επιτρέπει στους ανθρώπους να δουν μια άλλη πλευρά της αληθινής διάθεσης του Θεού. Η αλλαγή της γνώμης του Θεού επιτρέπει πραγματικά στην ανθρωπότητα να δει για άλλη μια φορά την αλήθεια του ελέους και της στοργικότητας του Θεού, καθώς και την αληθινή αποκάλυψη της ουσίας Του. Η ανθρωπότητα δεν μπορεί παρά να αναγνωρίσει ότι το έλεος και η στοργικότητα του Θεού δεν είναι μύθοι, ούτε κατασκευάσματα. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι, κατά τη δεδομένη στιγμή, τα συναισθήματα του Θεού ήταν αληθινά, όπως και η αλλαγή της γνώμης Του —ο Θεός παραχώρησε πράγματι, για άλλη μια φορά, το έλεος και την ανεκτικότητά Του στην ανθρωπότητα.

Η αληθινή μετάνοια στις καρδιές των κατοίκων της Νινευή κερδίζει το έλεος του Θεού και αλλάζει το ίδιο το αποτέλεσμά τους

Υπήρξε κάποια αντίφαση μεταξύ της αλλαγής της γνώμης του Θεού και της οργής Του; Φυσικά και όχι! Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι η ανεκτικότητα του Θεού τη συγκεκριμένη στιγμή είχε την αιτία της. Ποια μπορεί να είναι αυτή; Είναι αυτή που δίνεται στη Βίβλο: «Κάθε άνθρωπος απομακρύνθηκε από τον κακό δρόμο του» και «εγκατέλειψε τη βία των χεριών του».

Η έκφραση «κακός δρόμος» δεν αναφέρεται σε κάποια χούφτα κακών πράξεων, αλλά στο κακό από το οποίο πηγάζει η συμπεριφορά των ανθρώπων. «Η απομάκρυνση από τον κακό δρόμο» σημαίνει ότι οι εν λόγω άνθρωποι δεν θα διαπράξουν ποτέ ξανά τις συγκεκριμένες πράξεις. Με άλλα λόγια, ποτέ ξανά δεν θα συμπεριφερθούν με τον κακό αυτόν τρόπο· η μέθοδος, η πηγή, το κίνητρο, η πρόθεση και η αρχή των ενεργειών τους έχουν όλα αλλάξει· ποτέ ξανά δεν θα χρησιμοποιήσουν εκείνες τις μεθόδους και αρχές για να χαρίσουν ευχαρίστηση και ευτυχία στις καρδιές τους. Το «εγκαταλείπουν» στο «εγκαταλείπουν τη βία των χεριών τους» σημαίνει να βάλουν κατά μέρος ή να πετάξουν, να χωρίσουν εντελώς από το παρελθόν και να μην γυρίσουν ποτέ πίσω. Όταν οι κάτοικοι της Νινευή εγκατέλειψαν τη βία των χεριών τους, τούτο απέδειξε και αντιπροσώπευσε την αληθινή μετάνοιά τους. Ο Θεός παρατηρεί τόσο την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων, όσο και την καρδιά τους. Όταν ο Θεός παρατήρησε πέρα από κάθε αμφιβολία την αληθινή μετάνοια στις καρδιές των κατοίκων της Νινευή, καθώς και ότι είχαν αφήσει τους κακούς τρόπους τους και είχαν εγκαταλείψει τη βία των χεριών τους, άλλαξε γνώμη. Τούτο σημαίνει ότι η διαγωγή και συμπεριφορά των ανθρώπων αυτών και οι διάφοροι τρόποι τους να κάνουν τα πράγματα, καθώς και η αληθινή ομολογία και μετάνοιά τους για τις αμαρτίες στην καρδιά τους, ώθησαν τον Θεό να αλλάξει τη γνώμη και τις προθέσεις Του, να ανακαλέσει την απόφασή Του και να μην τους τιμωρήσει ούτε να τους καταστρέψει. Έτσι, ο λαός της Νινευή πέτυχε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα για τον εαυτό του. Εξαγόρασαν τις ίδιες τους τις ζωές και ταυτόχρονα κέρδισαν το έλεος και την ανεκτικότητα του Θεού, οπότε και ο Θεός ανακάλεσε την οργή Του.

«Ο Λόγος», τόμ. 2: «Σχετικά με το να γνωρίζει κανείς τον Θεό», Ο ίδιος ο Θεός, ο μοναδικός Β΄